راهنمای خرید فرش دستباف ایرانی

 

هنگام خرید فرش دستباف، یک کارشناس فرش باشید

فرش دستباف یکى از عمده ترین صنایع دستى ایران به شمار مى آید. فرش دستباف فرشى است که عامل انسانى در شکل گیری آن دخالت دارد. فرش دستباف انواع و اقسام مختلفی دارد.

فرش ها و قالى هاى ایرانى انواع مختلفى دارند که برخى از آن ها عبارتند از:
 قالى، فرش دستباف، فرش ماشینى، فرش شهرى، فرش روستایى و.

 

قالى:
قالى هاى کوچک و یا متوسط غالبا داراى نام گذارى خاص ترى هستند. در تمام مشرق زمین مسلمان نشین از جمله هند، کلمه "قالى" به طور کلى بیانگر قالى هاى گره اى است.
 

 فرش دستباف انواع و اقسام مختلفی دارد

فرش دستباف:
به فرشى گفته مى شود که در شکل گیرى نهایى یعنى بافت، عامل انسانى، یعنى دست دخالت مطلق دارد.
 

به فرشى که تار و پود آن از جنس پنبه و پرز باشد فرش دستباف پشمى میگویند

 مشخصات فرش دستباف:
فرش دستباف داراى سه مشخصه زیر مى باشد:
•  داراى تار و پود مى باشد.
•  پرز داشته باشد.
•  پرزها دور تارها گره خورده باشد.

 انواع فرش دستباف:
• فرش دستباف پشمى: به فرشى که تار و پود آن از جنس پنبه و پرز آن پشمى باشد مى گویند. لازم به ذکر است که در میان ایلات و عشایر به جاى نخ پنبه از پشم استفاده مى شود.

• فرش تمام ابریشم: به فرش هایى که پرز و چله آن از ابریشم باشد، تمام ابریشم مى گویند.

• فرش گل ابریشم: در این گونه فرش ها در نقش ها و دور حاشیه ها به جاى پرز پشمى از ابریشمى استفاده مى شود و معمولا چله این گونه فرش ها از ابریشم است.

• فرش دستباف کف ابریشم: در زمینه این گونه فرش ها به جاى پرز پشمى از پرز ابریشمى استفاده مى شود.

 

• قالی دستباف سوف: نوعى قالى است که زمینه آن از پود ضخیم و نازک تشکیل شده و نقش گل و بوته ها پرزدار مى باشد.

فرش ماشینى:
به فرشى گفته مى شود که علاوه بر مراحل اولیه تولید( تهیه نخ، رنگ و نقشه) شکل گیرى نهایى آن به وسیله ماشین است.

 

 فرش ماشینی به مرور زمان ارزش خود را از دست می‌دهد ولی فرش دستباف ارزش پیدا می‌کند

فرش شهرى:
فرشى است که در کارگاه هاى جمعى و با نظارت تولید کننده و یا استاد کار و امکانات تولید انبوه ( کارگاه هاى رنگرزى، نقشه کشى، پرداخت و تکمیل و یا بخشى از آنها) بافته شده باشد. استفاده از نخ هاى ظریف و ابعاد بزرگ و نقشه هاى پرکارو دقیق و کثرت رنگ از مشخصات این فرش هاست.

 

 فرش دستباف روستایی به وسیله روستاییان یا عشایر با نقشه هاى ذهنى و یا سنتى بافته میشوند

فرش روستایى:
 عمدتا در روستاها و به وسیله روستاییان یا عشایر با نقشه هاى ذهنى و یا سنتى و با استفاده از پشم ها و رنگ هاى محلى و در محل بافته مى شود. تعداد کم گره، استفاده از نخ هاى نسبتا ضخیم و پشمى، محدودیت رنگ و ابعاد تقریبا یکنواخت و معمولا کوچک پارچگى از مشخصات این فرش هاست.
 

 گلیم داراى پرز نمى باشد

گلیم:
نوعى بافت پشمى تار و پودى است. از خصوصیات این نوع بافت این است که داراى پرز نمى باشد.
 

 استفاده صحیح از فرش دستباف باعث خواهد که با گذشت زمان به ارزشهای هنری آن افزوده شود

مراقب زینت زمین خانه هایمان باشیم!
فرش ها تابلو هایى هستند که به جاى دیوارها، زینت بخش زمین خانه ما مى شوند. براى اینکه بتوانیم مدت زیادى از آن ها استفاده کنیم باید به چند نکته دقت کنیم!

o  تا جایى که امکان دارد از فرش ها در جاهاى مرطوب و یا فضا هایى که در مقابل نور مستقیم خورشید هستند استفاده نکنید. این کار به بافت فرش آسیب مى زند.

o سطوح زیر فرش را با مواد شوینده اسیدى یا مواد شوینده اى که خاصیت قلیایى دارند تمیز نکنید.

o گذاشتن اجسام داغ وگرما زا (اتو و بخارى) روى فرش مى توانند به فرش آسیب بزنند و باعث تغییر رنگ در فرش شوند.

o بهترین روش براى شست وشوى فرش ها این است که آن ها را به شرکت هاى معتبر قالیشویى بسپارید.

 

 فرش دستباف یکى از عمده ترین صنایع دستى ایران به شمار مى آید

هنری به مساحت خاک وطن
بیشترین مساحت ایران را فرش های دستباف و قالى هاى رنگارنگ پوشانده است:
 آذربایجان شرقى و غربى و اردبیل:
•  شهرهاى مهم قالیبافى: تبریز، هریس، قراچه، اردبیل و تکاپ.
•  نمونه اى از طرح های فرش دستباف: لچک و ترنج شاخه شکسته، لچک و ترنج شاه عباسى و.

 کردستان
•    شهرهاى مهم قالیبافى: سنندج و بیجار
•    نمونه اى از طرح ها: جقه چارکى، ماهى، بید مجنون و.

 زنجان
•    شهرهاى مهم قالیبافى: افشار، بیدگینه و قلتوق
•    نمونه اى از طرح های فرش: ماهى در هم، گل سیب و.

 

 همدان
•    شهرهاى مهم قالیبافى: ملایر، اسد آباد، نهاوند
•    نمونه اى از طرح ها: گل و بوته، دسته گلى و.

 مرکزى
•    شهرهاى مهم قالیبافى: اراک، سرابند، محال، مشک آباد
•    نمونه اى از طرح های قالی: ماهى در هم، گل حنایى، گل بته و.

 قم
•    شهرهاى مهم قالیبافى: کهک، مرکزى، جعفر آباد
•    نمونه اى از طرح های فرش دستباف: محرابى، شکارگاه، اسلیمى و.

 اصفهان
•    شهرهاى مهم قالیبافى: کاشان، جوشقان و نائین
•    نمونه اى از طرح ها: گلدانى، گل فرنگ، ترنج لوزى و.

 کرمان
•    شهرمهم قالیبافى: راور
•    نمونه اى از طرح ها: گلشنى، ترنج و حیوان، گلشنى و تصویرى

جایگاه صنعت فرش در ایران:
فرش دستباف یکى از عمده ترین صنایع دستى ایران به شمار مى آید و از گذشته هاى دور همواره در صدر سبد کالاهاى صادراتى غیر نفتى ایران جاى داشته است. فرش از نقش مهم و قابل توجهى از منظر اقتصادى و معشیتى برخوردار بوده و به نوبه خود جایگاه ویژه اى در اقتصاد برخى خانوارها ایفا مى کند.

فرش ایران از لحاظ طراحى، نقاشى و ابعاد تجارى در بازارهاى جهانى در جایگاه ممتاز قرار داشته است. این صنعت از لحاظ اشتغال زایى، ایجاد ارزش افزوده و ارزآورى سهم قابل توجهى در اقتصاد ایران دارد. این صنعت ما که قدمتى چند هزار ساله در فرهنگ جامعه ایرانى دارد به غیر از بعد اقتصادى نشانه فرهنگ و هنر کشورمان به جهانیان نیز بوده است.

 

 تابلو فرش دستباف ایرانی

تابلو فرش دستباف هدیه اى تصویرى:
اگر قصد هدیه دادن به عزیزانتان را دارید بهترین هدیه تابلویى از بهترین تصویرها با دست رنج هنر ایرانى است این را هرگز فراموش نکنید!

 

گردآوری: بخش فرهنگ و هنر بیتوته